“Armoede naar laagste niveau in ruim 45 jaar” kopten de kranten vanmorgen. In de publicatie van CBS op dinsdag 19 december is onder andere te lezen dat het aantal Nederlanders dat onder de armoedegrens leeft in 2022 sterk is gedaald. Tegelijkertijd ziet Kinderhulp de afgelopen jaren een voortdurende stijging in binnenkomende hulpvragen, en dat is dit jaar helaas niet anders.
Als belangrijkste reden voor de daling van armoedecijfers in 2022 noemt het CBS de energiemaatregelen. “Als de overheid die maatregelen niet had genomen, waren er bijna een miljoen huishoudens in de problemen gekomen”, aldus CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen. Een schrikbarend aantal vindt Bernique Tool, directeur-bestuurder van Kinderhulp. “Veel maatregelen, zoals de energietoeslag, zijn van tijdelijke aard en daarmee help je mensen niet structureel uit de problemen. Het helpt even lucht te krijgen, maar neemt de armoedestress niet weg. Aan de stijging van 20% in aanvragen over 2023 zien wij ook een ontwikkeling die ons zorgen baart. Steeds meer mensen hebben hulp nodig om hun kinderen te geven wat ze nodig hebben.”
Meer huishoudens rond de lage-inkomensgrens
Dat blijkt óók uit de cijfers. Volgens het CBS waren er in 2022 namelijk meer huishoudens met een inkomen nét onder of boven de lage-inkomensgrens in vergelijking met recente jaren. Bijna 130.000 huishoudens moeten al minimaal vier jaar lang van een laag inkomen rondkomen. Hoe dat precies zit met de inkomensgrens? Het CBS rekent iemand tot de lage-inkomensgroep bij een inkomen van 1.200 euro per maand voor een alleenstaande of 1.690 euro per maand voor een stel. Voor een stel met twee minderjarige kinderen is de grens 2.300 euro per maand. En die voor een eenoudergezin ligt op 1.830 euro per maand. Belangrijk is te onderkennen dat door de stijgende kosten voor levensonderhoud, de groep mensen die wél inkomen hebben maar niet kunnen rondkomen, dus tóch groeit.
Risico op armoede
In het onderzoek spreekt CBS niet van armoede, maar van ‘risico op armoede’ wanneer iemand net onder of boven de lage-inkomensgrens valt. Dankzij de energiemaatregelen is het risico op armoede in 2022 voor veel gezinnen verkleind. Wanneer de Limburger het CBS vraagt of het een logische conclusie is dat zonder nieuwe energiemaatregelen in de toekomst het risico op armoede juist weer toeneemt, antwoord Van Mulligen bevestigend.
De publicatie van CBS lezen?Voortgangsrapportage armoedeminister
Carola Schouten, de minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen, heeft vandaag de voortgangsrapportage Aanpak geldzorgen, armoede en schulden naar de Tweede Kamer gestuurd. In deze voortgangsrapportage gaat de minister in op de huidige stand van zaken rondom het bestrijden van armoede. De armoedecijfers laten volgens de rapportage een bemoedigend beeld zien. Tegelijkertijd zijn er signalen vanuit maatschappelijke organisaties – waaronder Kinderhulp – dat er nog meer dan voorheen een beroep wordt gedaan op sociale voorzieningen.
Meer lezen over deze voortgangsrapportage?Nieuwe groep in beeld
Zo ziet Kinderhulp in 2023 de aanvragen met 20% stijgen t.o.v. 2022. Van gemiddeld 100 aanvragen per dag naar gemiddeld dagelijks 120 aanvragen. Aan deze toename kunnen meerdere factoren gekoppeld worden, waaronder een stijging in het aantal aanvragende organisaties, maar ook de opkomst van een nieuwe groep: werkende ouders die niet of nauwelijks kunnen rondkomen. 12,5% van de door Kinderhulp geholpen kinderen komt uit een gezin met inkomen uit loon en zonder problematische schulden. De afgelopen jaren ziet Kinderhulp al een stijging in binnenkomende hulpvragen en dat is dit jaar niet anders. Zo luidde Kinderhulp op maandag 27 november de noodklok omdat er meer kinderen dan ooit op de wachtlijst stonden voor een Sinterklaascadeau.
Dit soort records wil je eigenlijk niet hoeven communiceren, vindt Bernique. “En laten we ook niet vergeten dat achter ieder cijfer een triest verhaal schuilgaat. Een ouder die moeilijk kan rondkomen en dagelijkse stress ervaart. Stress die impact heeft op het hele gezin en dus ook op de ontwikkeling en het toekomstperspectief van het kind. En dat mag niet, een kind moet hier niet de dupe van worden. Armoede mag niet bepalen wie je bent, wie je wilt zijn en wie je wilt worden!”, vervolgt Bernique vol overtuiging.