Recent kwamen Plan International en De Bovengrondse met een rapport waar Nederland van schrok: Ook in ons land hebben meisjes niet altijd voldoende middelen voor een veilige en comfortabele menstruatie. Uit onderzoek van Kinderhulp blijkt dat 1 op de 4 hulpverleners weet of vermoedt dat menstruatiearmoede speelt onder jongeren die zij begeleiden. 69% hiervan is het zelfs daadwerkelijk in de dagelijkse praktijk tegengekomen. En dat terwijl er niet openlijk over gesproken wordt. Bijna de helft van de hulpverleners geeft aan niet te weten of het speelt, met mogelijk argument dat er niet actief naar gevraagd wordt.

Het bericht van Plan International en De Bovengrondse zorgt voor veel gespreksstof en startte een kettingreactie van particuliere initiatieven door het hele land. En dat is hard nodig, blijkt ook uit onderzoek dat kinderhulp deed onder bijna 700 hulpverleners. Het is een probleem waar nog weinig over gesproken wordt, maar wat voor sommige jongeren wel degelijk aan de orde van de dag is. Zij vragen de bewindvoerder bijvoorbeeld regelmatig om extra geld voor maandverband of tampons. Soms vragen ze hier gericht om, soms verkapt onder de noemer ‘ondergoed’ of ‘toiletspullen’: “Het is iets wat niet vaak openlijk besproken wordt. Maar ik heb cliënten gehad waarin er een lening gevraagd werd om tampons of maandverband te kunnen halen.”

WC papier dubbel vouwen of ziek melden

Volgens de hulpverleners verzuimen jongeren school of gebruiken ze onhygiënische alternatieven zoals kranten, watten of toiletpapier. Of er wordt gekozen voor de goedkoopste optie terwijl die niet altijd passend is: “In gezinnen waar sprake is van bijstand is er vaak geen geld voor de aanschaf van maandverband. Meiden lossen dit op door wc papier samen te vouwen of door zich ziek te melden.” Eén hulpverlener geeft aan dat het maandverband na gebruik gewassen wordt zodat het nog een keer gebruikt kan worden.

Liever een fatsoenlijke maaltijd op tafel

Een groot deel van de hulpverleners kent de financiële situatie van het gezin en weet dat er, als je alles door rekent, weinig tot niets over blijft voor het aanschaffen van verzorgingsproducten. Veel jongeren uit arme gezinnen moeten tampons en maandverband zelf aanschaffen van hun zakgeld of bijverdienste, omdat hiervoor in het huishoudbudget geen ruimte is: “Ik weet dat een meisje alle lege flessen ging inleveren om geld voor maandverband te hebben.” Ook zeggen de hulpverleners dat de prioriteiten voor ouders met weinig financiële middelen anders liggen. Ze zetten bijvoorbeeld liever een fatsoenlijke maaltijd op tafel.

Niet openlijk besproken

Mogelijk komt menstruatiearmoede nog veel meer voor. Het bekostigen van verzorgingsproducten is bij weinig hulpverleners namelijk een standaard onderdeel van de begeleidingsgesprekken. 44% van de hulpverleners geeft aan niet te weten of dit voorkomt onder jongeren die zij begeleiden. Van de hulpverleners die vermoeden dat dit probleem niet speelt onder hun jongeren geeft 42% toe dat ze hier ook nooit actief naar hebben gevraagd, dus dat het wel zou kunnen. Dat er nog weinig over wordt gesproken bleek ook uit de ronde die De Bovengrondse langs maatschappelijke organisaties deed. Wel staan de hulpverleners die Kinderhulp heeft gesproken open voor vragen rondom dit onderwerp en hopen ze dat jongeren hen weten te vinden als dit voor hen een probleem is.

Waar kun je terecht?

Sommige middelbare scholen en instellingen voor residentiële jeugdhulp zorgen dat er altijd verzorgingsproducten op voorraad zijn. Ook voedselbanken voegen dit geregeld toe aan hun pakketten. Heb jij regelmatig te weinig geld om voldoende maandverband of tampons te kopen? Klop aan bij je hulpverlener. Bijvoorbeeld bij een docent, iemand van het wijkteam, maatschappelijk werk of je bewindvoerder. Zij hebben producten op voorraad of kunnen je helpen om ze ergens te krijgen. Ben jij een hulpverlener die meisjes en begeleidt? Weet dat dit speelt en dat ernaar vragen de drempel kan verlagen. Zijn er lokaal echt geen voorzieningen waar een jongere gebruik van kan maken? Dan is Kinderhulp er! Jij als hulpverlener kunt een aanvraag indienen. Kijk op kinderhulp.nl/aanvraag/ voor meer informatie.