Kinderarmoede is een complex probleem, met soms vergaande gevolgen voor de ontwikkeling én toekomst van een kind. Lees hier wat deze impact kan zijn en welke rol Kinderhulp speelt in de hulp aan deze kinderen en jongeren. 

1 op de 12* kinderen in Nederland groeit op in armoede. Dat zijn ruim 300.000 kinderen tot 21 jaar die allesbehalve een zorgeloze jeugd hebben. Deze kinderen groeien op in een gezin met een inkomen ónder het ‘niet-veel-maar-toereikend’-criterium van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Hierdoor is thuis niet altijd genoeg geld voor basisbehoeften zoals nieuwe kleding na een groeispurt, of een keer een dagje uit ter ontspanning.

Maar ook een fiets voor school is vaak een te grote kostenpost. Net als een ingerichte kinderslaapkamer of verder kunnen studeren na de middelbare school. Kinderen die opgroeien in armoede merken zo altijd en overal dat er thuis niet genoeg geld is. En dat heeft gevolgen voor hun ontwikkeling en toekomst.

Impact op het kind

Kinderen in armoede voelen zich vaak achtergesteld en minder waard dan kinderen uit gezinnen die meer geld hebben. Want zij kunnen nooit iets nieuws aan vrienden laten zien, of meepraten over een dagje uit. Dit zorgt voor gevoelens van angst en eenzaamheid. Daarbij voelen de kinderen de stress van hun ouders vaak haarfijn aan. Dit kan hen verdrietig of bezorgd maken. Of ervoor zorgen dat ze zichzelf wegcijferen om hun ouders te ontlasten.

De kinderen missen door geldgebrek thuis vaak dingen die belangrijk zijn voor hun ontwikkeling. Zoals leesboeken, uitjes naar een museum of een fijne, rustige slaapkamer. Hun ouders hebben hier simpelweg het geld niet voor. Ook moeten de kinderen het met minder tijd en aandacht van hun ouders doen. Dit komt doordat vader en moeder vele zorgen aan hun hoofd hebben of veel moeten werken en daardoor afwezig zijn.

Vooral als een gezin lang in financiële problemen zit, zijn de negatieve gevolgen voor kinderen duidelijk zichtbaar. Kinderen die opgroeien in armoede doen het over het algemeen slechter op school, krijgen later vaker een slecht betaalde baan en kampen bovengemiddeld vaak met gezondheidsproblemen. Ook krijgen ze niet altijd dezelfde kansen als kinderen uit welvarende gezinnen, bijvoorbeeld omdat hun ouders een beperkter netwerk hebben. 

De rol van Kinderhulp

Armoede is een complex probleem met vele oorzaken. En het beïnvloedt het leven van ouders en kinderen op verschillende manieren. Kinderhulp is één schakel in de keten van mogelijke hulpverlening voor deze gezinnen. Daarom werken we altijd samen met maatschappelijke organisaties door heel Nederland.

Hulpverleners van deze organisaties helpen gezinnen bijvoorbeeld met hun financiën, de opvoeding of sociaal-emotionele problemen. Zij weten welke kinderen echt onze hulp nodig hebben en kunnen –  wanneer andere instanties niet kunnen helpen – bij ons een aanvraag voor een kind indienen. Zo gaat de hulp van Kinderhulp vaak hand in hand met bredere ondersteuning van het gezin. Hierdoor kan een kind toch meedoen, verlichten we de zorgen van ouders iets en is de kans groter dat de situatie van het gezin op langere termijn verbetert.

Ook werkt Kinderhulp in het samenwerkingsverband ‘Sam& voor alle kinderen’ samen met Leergeld Nederland, het Jeugdfonds Sport en Cultuur en Stichting Jarige Job om meer kinderen in armoede te helpen met een breder aanbod van hulp.

Om te achterhalen hoe de hulp aan kinderen in armoede in Nederland nog beter kan, is Kinderhulp samen met de gemeente Rotterdam, Hogeschool Rotterdam en de Erasmus Universiteit Rotterdam begin 2020 een onderzoeksprogramma gestart. Deze unieke samenwerking op het gebied van kinderarmoede koppelt wetenschappelijke inzichten en de praktijk van hulpverlening aan elkaar.

Meer lezen?

* bron: SCP, Armoede in kaart 2019