Nederland kon er bijna niet omheen afgelopen oktober. Always en Kinderhulp sloegen de handen ineen en vroegen via de campagne #StopMenstruatieArmoede aandacht voor menstruatiearmoede. Dit probleem – het feit dat ook in Nederland mensen niet altijd voldoende middelen hebben voor een veilige en comfortabele menstruatie – werd op de kaart gezet. Om bij te dragen aan de aanpak van dit probleem stelde Always het afgelopen half jaar tienduizenden pakjes maandverband beschikbaar voor mensen in armoede. Kinderhulp maakt hier dankbaar gebruik van en verstrekt halfjaarpakketten aan tienermeiden die dat hard nodig hebben.
Uit onderzoek in opdracht van Always, blijkt dat ruim 25.000 Nederlandse meisjes en jonge vrouwen soms lessen missen door een gebrek aan financiële middelen om maandverband of tampons te kopen. De schaamte om over menstruatie te praten én de angst om toe te geven niet genoeg geld te hebben, zorgen ervoor dat het onderwerp onder de radar blijft.
Bespreekbaar maken
Daarom vroegen Kinderhulp en Always in het najaar van 2020 via de campagne #StopMenstruatieArmoede via televisie en sociale media aandacht voor dit probleem. “Wat goed dat hier aandacht voor komt! Knuffel voor iedereen die dit meemaakt of meemaakte” en “Ik ben hier echt van geschrokken, nooit geweten”, zo luidt een greep uit de honderden reacties op sociale media. Kinderhulp lanceerde bovendien – speciaal voor hulpverleners en docenten – een digitale folder over menstruatiearmoede. Een vijftal experts geeft in deze folder praktische tips & tricks over het signaleren, bespreekbaar maken en oplossen van menstruatiearmoede bij tienermeiden.
Dit alles bleef niet onopgemerkt. Zo schoof Kinderhulpcollega Ilse – samen met actrice/presentatrice Leonie ter Braak – aan bij De 5 Uur Show op SBS6 om over de campagne te praten en onze Carina deelde er – samen met ervaringsdeskundige Ciska – over in het RTL nieuws.
Voor een half jaar voorzien
Om bij te dragen aan de aanpak van menstruatiearmoede doneerde Always het afgelopen half jaar producten aan Kinderhulp. Maar liefst 20.000 pakken maandverband in totaal, om te verstrekken aan gezinnen in armoede, zo maakte Always deze week bekend. Kinderhulp zet deze donatie – met helpende handen vanuit arbeidsontwikkelbedrijf Scalabor – om in ruim 2.400 halfjaarpakketten. Pakketjes met steeds acht pakjes maandverband in twee verschillende maten. Deze halfjaarpakketten worden door Kinderhulp via intermediairs uitgereikt aan tienermeiden die dit het hardst nodig hebben. Zodat zij voor een langere periode van maandverband zijn voorzien, en zich hier even niet druk over hoeven te maken.
Kinderhulp sprak Mandy van 18 hierover: “Een paar jaar geleden hadden mijn moeder en ik het niet zo breed. In de supermarkt moesten we keuzes maken. Een pak drinken of een pak maandverband. Ik vind het belangrijk dat dit bespreekbaar wordt. Ongesteld zijn is een taboe en armoede ook. De halfjaarpakketten van Kinderhulp met maandverband van Always helpen meisjes of vrouwen die dit niet kunnen kopen, en het maakt menstruatiearmoede bekend.”
Stappen voorwaarts
Wereldwijd werden er de afgelopen maanden stappen gezet om menstruatiearmoede tegen te gaan. Zo werd in november bekend dat Schotland – als eerste land ter wereld – menstruatieproducten gratis verstrekt aan iedereen die dat nodig heeft. Via Schotse scholen, apotheken, jeugdclubs en andere openbare plaatsen. En ook de Nieuw-Zeelandse regering maakt geld vrij (zo’n 15 miljoen euro) om menstruatieproducten gratis verkrijgbaar te maken op alle scholen. “Jongeren zouden hun opleiding niet moeten missen vanwege iets dat voor de helft van de bevolking heel normaal is”, aldus premier Ardern van Nieuw-Zeeland.
Ook in Nederland worden stappen gezet, al is het lokaal. Verschillende politieke partijen willen het probleem landelijk aanpakken, en ook in ons land menstruatieproducten gratis verstrekken aan iedereen die dat nodig heeft, maar staatssecretaris Bas van ’t Wout gaf in januari in een Kamerbrief aan dat deze taak bij gemeenten ligt. Inmiddels starten enkele gemeenten initiatieven tegen menstruatiearmoede. En de VU Amsterdam biedt als eerste onderwijsinstelling in Nederland gratis menstruatieproducten aan. De 16-jarige Mai nam zelf het heft in handen, door op haar school in Almere voor menstruatiekastjes op de toiletten te zorgen.
Kinderhulp juicht deze initiatieven toe. Hoewel menstruatiearmoede natuurlijk illustratief is voor een groter armoedeprobleem dat structureel aangepakt moet worden, zorgen al deze initiatieven ervoor dat jongeren die met menstruatiearmoede te maken hebben nu niet langer worden belemmerd. Dat ook zij voldoende middelen hebben voor een veilige en comfortabele menstruatie.
Meer lezen?
- #StopMenstruatieArmoede – Webpagina met informatie, ervaringsverhalen en een digitale folder voor hulpverleners en docenten – Kinderhulp oktober 2020
- “Bij Ciska (34) was er vroeger soms geen geld voor maandverband” – RTL Nieuws, 18 oktober 2020
- “Schotland maakt als eerste land ter wereld menstruatieproducten gratis” – NOS, 25 november 2020
- “Menstruatiearmoede aangepakt: Bezuinigen op tampons mag niet” – RTL Nieuws, 14 januari 2021
- “Nieuw-Zeeland maakt menstruatieproducten per juni gratis voor alle leerlingen” – NU.nl, 18 februari 2021
- “Primeur voor VU: gratis tampons en maandverband” – Parool, 25 februari 2021